झापा । कचनकवल गाउँपालिका र यसको वरिपरिका सीमावर्ती क्षेत्रहरू अहिले निर्वाध रूपमा भित्रिने भारतीय नम्बर प्लेटका मोटरसाइकलले सिर्जना गरेको समस्याको दलदलमा फसेका छन्। लागू पदार्थको ओसारपसारदेखि लिएर बढ्दो सवारी दुर्घटना, यी दुवै समस्यामा यस्ता मोटरसाइकलको संलग्नता बारम्बार देखिँदै आएको छ।
नेपाल-भारतको खुला सिमानालाई मित्रवत् सम्बन्धको पर्याय मानिन्छ। तर यस मित्रवत् सम्बन्धको नाजुकता अहिले सीमामा चरम रूपले देखिन थालेको छ। कचनकवलजस्ता गाउँपालिका खुला सिमानाको सबैभन्दा ठूलो मारमा परेका छन्। लागू औषधको कारोबारका लागि यो क्षेत्र ‘आसान मार्ग’ बनेको छ। भारतीय नम्बर प्लेट भएका मोटरसाइकलमा लागू पदार्थ लुकाएर भित्र्याउने र स्थानीय युवाहरूलाई त्यसको वितरणमा संलग्न गराउने जस्ता प्रवृत्ति भयावह बन्दै गइरहेका छन्।
अर्कोतर्फ, यी मोटरसाइकलहरू सवारी दुर्घटनाको कारण पनि बनेका छन्। अत्यधिक गति, ट्राफिक नियमको अवज्ञा र कुनै कारबाहीको डर नरहनुले स्थानीय सडकहरू जोखिममुक्त हुन दिएका छैनन्। पछिल्ला ६ महिनामा मात्रै कचनकवल क्षेत्रमा भारतीय नम्बर प्लेट भएका मोटरसाइकल दुर्घटनाको तथ्यांक १२ भन्दा बढीछन्। तीमध्ये ५ जनाले ज्यान गुमाएका छन् भने एक दर्जनभन्दा बढी गम्भीर घाइते भएका छन्।
प्रहरीले निगरानी बढाएको दाबी गरिरहेको छ। तर वास्तविकता हेर्दा यो दाबी कागजमै सीमित देखिन्छ। सीमापारका सवारी साधनको तथ्यांक व्यवस्थापन गर्ने कुनै प्रभावकारी प्रणाली छैन। न त उनीहरूको आवागमनमा कुनै निश्चितता छ। यस्तो अवस्थामा सीमावर्ती सुरक्षा मजबुत पार्ने हो भने अब प्रशासनले विशेष पहल गर्नुपर्छ।
यस समस्याको दीर्घकालीन समाधानका लागि नेपाल-भारतबीच आपसी समझदारीमा आधारित नीति बनाइनु अत्यावश्यक छ। कचनकवलजस्ता उच्च जोखिमयुक्त क्षेत्रमा भारतीय नम्बर प्लेटका मोटरसाइकलको समयबद्ध आवागमनको व्यवस्था, अनिवार्य प्रवेश अनुमति कार्ड र प्रहरी निगरानी थप सशक्त पार्न ढिलाइ गर्नु हुँदैन।
कचनकवल गाउँपालिकाको सडकमा स्थानीयको सुरक्षाभन्दा लागू पदार्थ ओसारपसार गर्नेहरूको हाबी बढ्न नदिन अब कडा नीति र कठोर कार्यान्वयन अपरिहार्य भएको छ। खुला सिमाना अपराधीका लागि खुला मार्ग बन्न नदिन राज्यको चेतना र सक्रियता दुवै चाहिन्छ।
